Ngọc trai cũng gắn liền với nhiều tín ngưỡng và tôn giáo khác nhau. Trong những cổ vật được chôn cùng tro cốt của Đức Phật, có cả ngọc trai, san hô và nhiều loại đá quý khác.

Dù ngọc trai tự nhiên đã được khai thác từ hàng ngàn năm trước, ngọc trai nuôi cấy mới được phát triển thành công bởi Kokichi Mikimot năm 1893. Sự phát triển của nghề nuôi ngọc trai khiến chất liệu này trở nên dễ tiếp cận hơn, biến chúng từ xa xỉ phẩm thành món đồ dễ tiếp cận hơn với công chúng

Trai được tạo ra bởi các loài thân mềm có lớp vỏ cứng, cả ở nước mặn lẫn nước ngọt. Có trên 100000 loài thân mềm các loại, trong đó có những loại có thể tạo ngọc như: trai, sò, ốc, mực ống,...những cũng chỉ rất ít trong số chúng sản sinh ra những viên ngọc rất đẹp.

Người ta cho rằng ngọc trai tự nhiên tạo ra do những điều kiện tình cờ khi có một vật lạ nhỏ bên ngoài hoặc hạt cát chui vào bên trong con sò, trai và nằm luôn trong đó. Bị kích thích bởi vật lạ này, để bảo vệ mình, con trai tiết ra một lớp xà cừ bao bọc lấy vật thể xâm nhập đó. Quá trình này lặp đi lặp lại nhiều lần tới khi tạo ra viên ngọc. Cũng từ cơ chế này và nguồn gốc gắn liền với nguyên tố nước, người ta tin rằng ngọc trai có công dụng xoa dịu, chữa lành, mang tới sự bình yên trong tâm hồn.

Ngày nay với sự phát triển của khoa học công nghệ, việc nuôi cấy ngọc trai được nhân rộng trên rất nhiều vùng quanh thế giới. Trai nuôi có thể rất đa dạng về hình khối, phôi nhân có thể rất linh hoạt theo nhu cầu. Màu sắc ngọc trai cũng rất đa dạng khi đi qua các phương pháp như xử lí nhuộm, tẩy trắng hay chiếu xạ.

Không chỉ ngọc mà ngay cả vỏ sinh vật biển cũng là chất liệu vô cùng tiềm năng cho trang sức. Thay vì “trơn” như bề mặt ngọc, phần vỏ các loại bào ngư có họa tiết hoặc tì vết rất thú vị. Khi ứng dụng, những hoa văn này cùng hiệu ứng chuyển màu óng ánh đưa người ngắm nhìn vào một một cuộc dạo chơi thị giác rất “đại dương”, rất mê hoặc.